Na rynku pojawia się coraz więcej preparatów określanych jako koloidy srebra, a ich producenci często reklamują je jako bezbarwne roztwory o rzekomo najlepszych właściwościach zdrowotnych. Jednak czy koloidy srebra rzeczywiście powinny być przezroczyste jak woda? Naukowcy od dawna wiedzieli, że barwa takich roztworów jest ściśle związana z rozmiarem cząstek, ich koncentracją oraz zjawiskiem znanym jako rezonans plazmonowy powierzchniowy. Aby zrozumieć, dlaczego prawdziwe koloidy srebra nie są przezroczyste, musimy sięgnąć do podstaw optyki nanocząstek.

Jak powstają koloidy srebra i czym się charakteryzują?

Koloidy srebra to układy, w których drobne cząsteczki srebra o rozmiarze od kilku do kilkudziesięciu nanometrów są zawieszone w wodzie. Proces ich syntezy jest skomplikowany i wymaga precyzyjnej kontroli parametrów, takich jak stężenie reagentów, temperatura oraz czas reakcji. Podstawową metodą uzyskiwania koloidów srebra jest redukcja soli srebra (np. azotanu srebra) w obecności odpowiednich stabilizatorów, takich jak cytrynian sodu czy polimery. Stabilizatory te zapobiegają agregacji nanocząstek, co umożliwia utrzymanie ich w stanie zawieszenia przez dłuższy czas.

Cechą charakterystyczną nanocząstek srebra jest ich ogromna powierzchnia w stosunku do objętości, co sprawia, że wykazują one unikalne właściwości optyczne, chemiczne i biologiczne. Właśnie te cechy odpowiadają za ich skuteczność jako środków przeciwdrobnoustrojowych oraz materiałów do zastosowań przemysłowych i medycznych. Jednak najważniejszym aspektem, który od różni je od roztworów jonowego srebra, jest ich zdolność do oddziaływania ze światłem.

Rezonans plazmonowy powierzchniowy – zjawisko odpowiedzialne za kolor

Kolor koloidów srebra wynika z fenomenu znanego jako rezonans plazmonowy powierzchniowy (SPR, ang. Surface Plasmon Resonance). Gdy fala świetlna pada na nanocząstki metalu, takie jak srebro, wzbudza oscylacje elektronów na ich powierzchni. Dla każdego rozmiaru nanocząstek istnieje charakterystyczna długość fali, przy której zachodzi rezonans, co prowadzi do intensywnej absorpcji światła o określonym kolorze. W przypadku nanocząstek srebra o rozmiarze 10–30 nanometrów maksimum absorpcji przypada na zakres fal niebieskich (około 400–450 nm), co sprawia, że roztwór przybiera barwę od żółtej do bursztynowej. Większe nanocząstki mogą pochłaniać fale o dłuższych długościach, co skutkuje zmianą koloru na pomarańczowy lub czerwony.

Dlaczego roztwory jonowego srebra są bezbarwne?

Często w sprzedaży można spotkać preparaty określane jako koloidy srebra, które są całkowicie przezroczyste. W rzeczywistości są to roztwory jonów srebra (Ag+), a nie nanocząstek metalicznego srebra. Jony srebra są rozpuszczone w wodzie na poziomie atomowym, co sprawia, że roztwór nie pochłania światła widzialnego i pozostaje bezbarwny. Takie roztwory mają inne właściwości chemiczne i biologiczne niż koloidy zawierające nanocząstki srebra. Ich długotrwałe stosowanie może być niebezpieczne, ponieważ nadmiar jonów srebra w organizmie może prowadzić do srebrzycy (argyrii), czyli trwałego zabarwienia skóry na kolor niebiesko-szary.

Czy bezbarwne koloidy srebra mogą być skuteczne?

Prawdziwe koloidy srebra, zawierające nanocząstki metalicznego srebra, charakteryzują się unikalnymi właściwościami przeciwdrobnoustrojowymi. Ich skuteczność wynika z ogromnej powierzchni cząsteczek, która pozwala na intensywne oddziaływanie z bakteriami, wirusami i grzybami. Bezbarwne roztwory jonów srebra mogą działać w podobny sposób, ale ich toksyczność i ryzyko kumulacji w organizmie sprawiają, że ich stosowanie jest bardziej ryzykowne.
Należy pamiętać, że nanocząstki srebra działają przede wszystkim powierzchniowo, co oznacza, że nie przenikają do wnętrza komórek organizmu, a ich wydalanie jest znacznie łatwiejsze niż w przypadku jonów srebra. Dlatego w kontekście bezpieczeństwa użytkowania koloidy zawierające nanocząstki są znacznie bardziej korzystne.

Podsumowanie
Barwa koloidów srebra jest kluczowym wskaźnikiem ich składu i właściwości. Prawdziwe koloidy zawierające nanocząstki srebra mają kolor od żółtego do bursztynowego, co wynika z efektu rezonansu plazmonowego powierzchniowego. Bezbarwne roztwory, choć często reklamowane jako bardziej skuteczne, są najprawdopodobniej roztworami jonowego srebra, które mogą być toksyczne przy długotrwałym stosowaniu. Dlatego przed zakupem warto upewnić się, że wybierany produkt rzeczywiście zawiera nanocząstki srebra, a nie jedynie jony rozpuszczone w wodzie.

The post Bezbarwne czy żółte? Optyczne właściwości nano cząstek srebra w koloidach appeared first on Portal i poradnik dla kobiet: zdrowie i uroda, moda, trendy.

Artykuł pochodzi z tej strony.